Fatma Burçak: Hikayesini Arayan Okur

Edebi metinler üzerinde konuşurken incelemesini yaptığım romanların/öykülerin yalnızca anlatılan hikâyelerden ibaret olmadığını çok sık anımsar ve anımsatırım. Düşünceler büründükleri biçimler aracılığıyla konuşur. Okuduğumuz sayfada karşımıza çıkan tablo, kahramanın mırıldandığı melodi, ayrıntılarıyla betimlenmiş bir mimari ya da zihnimizde soru işaretleri oluşturan cümleler, insanlığın kolektif belleğinden süzülüp yazarın kaleminden hikâyenin içine planlı ya da plansız karışır, o metni sağlamlaştırır, unutulmaz yaparlar. Felsefe, filozoflar ve düşüncelerinden ibaret değildir tıpkı yazarlar ve yazdıkları metinlerin sadece hikâyelerden ibaret olmadığı gibi. Felsefe düşünmeye, anlamaya, sorgulamaya niyetli bireylerin ve tabii toplumların ortaya koydukları düşünsel bir değişim sürecindeki tartışmaların kendisidir. Siyasi ve toplumsal hareketlerin, büyük dönüşümlerin temelinde; temel hak ve özgürlüklerin tanınmasında ve demokrasinin gelişiminde; insanın bilinçlenmesinde, doğru düşünebilme...

Koca bir yaz mevsimi anlamadan geçip gitti. Sonbahar geldi hatta Ekim'in ikinci günündeyiz. Zaman dediğimiz şey hızla uçup gidiyor ellerimizden. Tüm yazıp çizmelerimiz, sosyal medya görünürlüklerimiz, tbt'lerimiz de bir noktada zamanı yakalama ve o ȃna nakşolma çabası değil mi? Buradaydım, ben de vardım diyoruz birbirimize. Kaybettiğimiz zamanları (Ahhh! Sevgili Proust) geri alamasak da o zamanı yaşamış olduğumuzu kendimize bile ispatlama çabası içindeyiz. Üstelik içinde debelendiğimiz pandemi dönemi her birimizde farkında olduğumuz ya da olmadığımız bir varoluş kaygısı da yarattı kanımca. İşte bu ne zaman biteceğini bilemediğimiz ve içinde kaybolduğumuz dönemde hepimiz hem birbirimiz hem de kendimiz için bir şeyler yapmaya çalıştık.  Aşağıda göreceğiniz video da sevgili Dileda Arslan'ın davetiyle gerçekleştirdiğimiz bir söyleşi. Ben pek keyif aldım hem sorulardan hem de anlatmaktan. Yayınlanalı bir aydan fazla oldu belki izlemek istersiniz diye aşağıya da bırakıyorum. Türk...

Okumak, kendi başımıza ve yalnızca kendimiz için yaptığımız kimi zaman en bencil kimi zaman en yalnız kimi zaman en karanlık eylemlerden biridir. Okumaya başlarken yazarın bizi aldatacağını bilerek, gönüllü olarak rıza gösteririz. Her kitapla farkında olmadan biraz değişiriz ve bir kitap da onu her okuyuşumuzda değişir. Ne demiş Herakleitos: «Asla iki kere aynı kitabı okumazsınız.»   İnsan varoluşunu anlamlandırmak için önce kelimeleri sonra da hikâyeleri yaratmış. Mağara resimlerinden beridir de kendi hikâyesini anlatıp durmakta. Anlatılan her hikâye, altında başka hikâyelerin de olduğunu söyler bize. Böylece anlatılan ya da yazılan hiçbir hikâye son değildir ki okumamız da böylece sonu olmayan bir hal alır. Kısaca okuma yolculuğunun kahramanı olan siz ve bendeniz okurun sonsuz yolculuğudur bu. Başkalarının deneyimleriyle, hayalleriyle, yazarların uydurdukları hikâyelerle döşenen ve okura haz veren bu yolun ucu insanlığın belleğine uzanır. Alberto Manguel diyor ki: “Var o...

Gergedan Kitabevi'nde 2 Aralık'ta başlayan edebiyat atölyemiz bu hafta başında iki haftalık bir tatile girdi. Hem dinleneceğiz hem de önümüzdeki dönemde okuyacağımız kitapları acele etmeden okuyacağız. Geçtiğimiz yedi hafta boyunca Avrupa Edebiyatının pek bilinmeyen sularında dolaştık. Gergedan Atölye'de her dönem için, okuyacağımız kitapların birinden hepsine yakışacak bir isim bulmaya çalışırım. Biraz kitapların genel karakterini, biraz dönemi, biraz yazarın ruh halini anlatan bir cümle olmasına dikkat ederim. Geçen dönemin ismini ilk kitabımız Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği 'nden almıştım: Dünya Öyle Çirkindi ki  Okuduğumuz kitaplara da şöyle bir göz atmak ister misiniz? Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği, Milan Kundera Kundera, tüm eserlerinde olduğu gibi bu en bilinen romanında da karşıtlıklardan yola çıkarak bir aşk hikayesi ekseninde hayatı sorguluyor. Diğer yandan yazarın sesini duyduğumuz bölümler var ki bu satırlarda da yazın, edebiyat ve hayat üzerin...